Εμβαθύνοντας στην ιστορία μέσα από τους εκπαιδευτικούς περιπάτους στην Κομοτηνή

Πρόταση για ιστορική διαδρομή της Ρέμβης από τον Β. Δαλκαβούκη - Θα ζωντανεύει μέσα από την προφορική ιστορία

Τις δυνατότητες των εκπαιδευτικών περιπάτων να προωθήσουν την γνώση και την αφομοίωση της ιστορίας, για τους μαθητές και όχι μόνο, γνώρισαν όσοι βρέθηκαν την Δευτέρα 6 Νοεμβρίου στην Παπαδριέλλειο πινακοθήκη για να παρακολουθήσουν την επιμορφωτική εκδήλωση «Μαθαίνοντας Ιστορία με εκπαιδευτικούς περιπάτους».

Την οργάνωση της όλης προσπάθειας είχαν η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης, δια του Γραφείου Σχολικών Δραστηριοτήτων και σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης και την  Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Πολιτισμού, Παιδείας, Αθλητισμού Κομοτηνής, και σε αυτή εκπαιδευτικοί και καθηγητές παρουσίασαν διαφορετικές εκφάνσεις αυτών των περιπάτων, από την Αναστασιούπολη και τα ιστορικά τοπόσημα της Κομοτηνής μέχρι το Ζαγόρι αλλά και τους ιστορικούς περιπάτους σε Αθήνα και Βόλο που αφορούν την εποχή του ’40.

Πολλές οι δυνατότητες για ιστορικούς περιπάτους

Αυτούς τους τελευταίους παρουσίασε ο κ. Βασίλειος Δαλκαβούκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Εθνογραφίας του Ελλαδικού Χώρου στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας Δ.Π.Θ., αναφερόμενος ειδικότερα σε περιπάτους που αφορούν και στις δύο πόλεις την εποχή της Κατοχής, μέσα από προσωπικές ιστορίες.

Κατέθεσε δε μια σειρά από ιδέες για την εφαρμογή τους και στην περιοχή μας, φέρνοντας ως παράδειγμα την γειτονιά της Ρέμβης.

Οι ιστορικοί περίπατοι άλλωστε αποτελούν μια εναλλακτική μορφή χρήσης του χώρου, σημείωσε, μέσα από τους οποίους μπορούν να αναδειχθούν ζητήματα της ιστορίας και της πολλαπλής συγκρότησης του χώρου, σημείωσε.

«Ο χώρος είναι ένα είδος επιφανειακής στρωματογραφίας, δηλαδή μπορούμε να διακρίνουμε τις ιστορικές φάσεις, μιας και η μία φάση δεν καταργεί τελείως την προηγούμενη» ανέφερε ο κ. Δαλκαβούκης, που τόνισε πως ένας προσεκτικός παρατηρητής μπορεί να εντοπίσει αυτή την ιστορική στρωματογραφία, με τον χώρο να παρομοιάζει με ένα παλίμψηστο.

Όλα αυτά αφορούν πάρα πολύ την προφορική ιστορία, δεδομένου ότι αυτά τα ψήγματα που μπορεί να βρει κανείς στο χώρο μπορούν να βρεθούν και να «αποκατασταθούν» μέσα από προφορικές μαρτυρίες παλαιότερων γενεών.

Ο κ. Δαλκαβούκης λοιπόν μίλησε για τον ιστορικό περίπατο που πραγματοποιείται στην Αθήνα για να αναδειχθεί η χρήση του κέντρου από τις κατοχικές δυνάμεις, καθώς και στο Βόλο.

Και στους δύο περιπάτους έχουν συγκεντρώσει προφορικές μαρτυρίες από την δεκαετία του ’40, τις οποίες έχουν ψηφιοποιήσει. Χρησιμοποιούν δε μια εφαρμογή μέσα από την οποία όποιος κάνει τη διαδρομή μπορεί να ακούει τις αφηγήσεις, όταν φτάνει σε συγκεκριμένο σημείο.

Μια εφαρμογή των ιδεών αυτών στην Κομοτηνή, όπως εξήγησε ο κ. Δαλκαβούκης, θα μπορούσε να γίνει στη γειτονιά της Ρέμβης, που είναι από τις πιο καλοδιατηρημένες προσφυγικές γειτονιές και οι κάτοικοι να αφηγούνται τις συνθήκες και τις αλλαγές που έγιναν.

Πρότεινε όμως και άλλα προγράμματα που θα μπορούσαν να συμβούν στην πόλη, πέρα από την προσφυγική γειτονιά, όπως αφηγήσεις για την δεκαετία του ’40 και η μνημειοποίηση ή μη μνημειοποίησή τους, πρόγραμμα για τους «άλλους» της Κομοτηνής (μουσουλμάνοι, Εβραίοι, Αρμένιοι), ακόμα και η «πολιτισμική οσμή στην Κομοτηνή» με τους μαθητές να κινούνται στο παζάρι της Κομοτηνής και να διακρίνουν οσμές κτλ.

Τα μνημεία της Κομοτηνής

Πάνω από δέκα χρόνια ασχολείται με την τοπική ιστορία της πόλης μας η κ. Έφη Καραπούλη, φιλόλογος, μέσα από διάφορα προγράμματα. Στην εν λόγω εκδήλωση παρουσίασε το αποτέλεσμα των προσπαθειών της πριν από δύο χρόνια, με τίτλο «Μνημεία-ιστορικά τοπόσημα της Κομοτηνής».

Η κ. Καραπούλη βοήθησε μαθητές της μέσα από «δημοσιογραφική» έρευνα  για όλα τα μνημεία της πόλης -περίπου 20- εκπονώντας ένα ηλεκτρονικό ιστορικό οδηγό της πόλης, ώστε ένας επισκέπτης να δει εύκολα και ευσύνοπτα το σύνολο των μνημείων που υπάρχουν, και να τα μαθαίνουν και οι Κομοτηναίοι που δεν τα γνωρίζουν.

Φέτος θα επικεντρωθεί στην Εβραϊκή κοινότητα της Κομοτηνής, εστιάζοντας στο μνημείο στο πάρκο της Κομοτηνής, παρόλο που ήδη υπάρχει αρκετή ενημέρωση, στους εκπαιδευτικούς, για το θέμα, μέσα και από την έρευνα του κ. Βασίλη Ριτζαλέου, που έχει κάνει έρευνες για τους Εβραίους της Βόρειας Ελλάδας.

Η συνεργασία της βέβαια  με τις σχολικές δραστηριότητες είναι πολύχρονη, με παρουσιάσεις ιστορικών βιβλίων με αναφορές στην τοπική ιστορία, τα οποία βοήθησαν πολύ τα παιδιά να εμβαθύνουν στην ιστορία.

«Ο μαθητές θα μάθουν την ιστορία μέσα από τις λεπτομέρειες. Με τα κουτσομπολιά της ιστορίας μαθαίνουμε και μετά ψάχνουμε μόνοι μας και αν αυτό ξεκινά με ένα βιβλίο, τώρα θέλουμε να μάθουμε τι έχουμε και να τα εκτιμήσουμε» σημείωσε.

Ώθηση πάντως σε αυτή την προσπάθεια για την εκμάθηση της τοπικής ιστορίας θα μπορούσε να δοθεί μέσω της διδασκαλίας της στα σχολεία, μιας και ο ορίζοντας των προγραμμάτων είναι περιορισμένος, όμως δυστυχώς παρά το γεγονός ότι προγραμματίστηκε να μπει στο σχολικό πρόγραμμα προ δύο ετών, και έγιναν και οι σχετικές επιμορφώσεις, τελικά απαγορεύτηκε να γίνει από τους κατάλληλους δασκάλους, όπως φιλόλογοι και ιστορικοί, και ανατέθηκε σε υπεράριθμες ειδικότητες.

 

{Πηγή δημοσίευσης: http://paratiritis-news.gr/, του Κωνσταντίνου Μαρκενδούδη, 8/11/2017}