Οι επίσημες αρχές δεν έχουν προβεί ποτέ σε κάποια πρωτοβουλία για την ανάδειξη της μνήμης τους αλλά μόνο το ΠΑΚΕΘΡΑ, μεμονωμένοι πολίτες και η συστηματική δουλειά του αείμνηστου Θωμά Εξάρχου, έχουν διασώσει τα ιστορικά στοιχεία της παρουσίας και της εξόντωσης της εβραϊκής κοινότητας της Ξάνθης.
Ο Κώστας Μαυρομάτης, σημείωσε στο FB:
“Ημέρα μνήμης των Εβραίων της Ξάνθης η σημερινή… Στις 3 προς 4 Μαρτίου του 1943,οι Βουλγαροι συντονισμενα σε Ανατ. Μακεδονία κ Θράκη, μαζεύουν όλους τους Έλληνες πολίτες Εβραϊκής καταγωγής… Στην Ξάνθη, τους μεταφέρουν στην εικονιζόμενη αποθήκη της οδού Σαλαμίνος 1…Μετα από 3 ημέρες, τους μεταφέρουν στον σιδηροδρομικο σταθμό και από εκεί στο εσωτερικό της Βουλγαρίας στην Λοαμ με τελικό προορισμό την Τρεμπλινκα της Πολωνίας μέσω Δούναβη… Από τους 550 περίπου Εβραίους της Ξάνθης, λέγεται ότι επέστρεψαν 5-6 άτομα… Οι οικογένειες τους χάθηκαν, οι περιουσίες τους λεηλατηθηκαν….Μια “εκκωφαντική, βουβή ενοχή” όλων μας που δεν τους τιμήσαμε όπως έπρεπε με ένα μνημείο στην θυμηση τους!”
Επίσης ο Μάνος Ζαχαριουδάκης:
Σαν σήμερα οι Βούλγαροι (+Γερμανοί) μάζεψαν τους 580 Ξανθιώτες Εβραίους Συμπολίτες μας και τους έστειλαν στην Τρεμπλίνκα της Πολωνίας για μαζική εξόντωση.
(μαζεύτηκαν με συνοπτικές διαδικασίες σε καπναποθήκη στο κέντρο της πόλης και απο εκεί μετά απο τρείς μέρες εστάλησαν με τρένα στην κεντρική Ευρώπη μαζί με τις αντίστοιχες κοινότητες Κομοτηνής, Δραμας, Καβάλας, Διδυμοτείχου). Σε ότι αφορά τη Ξάνθη, γύρισαν 6 άνθρωποι, ενώ οι περιουσίες τους έγιναν αντικείμενο λεηλασιών από δοσίλογους και μαυραγορίτες της εποχής…)
{Πηγή δημοσίευσης: https://xanthi2.gr/, 4/3/2022}
