«Σούρβα, σούρβα γερό κορμί / γερό σταυρί και του χρόνου γούλ’ γέροι και καλόκαρδοι.» λένε οι καλαντάρηδες και στο άνοιγμα της πόρτας ψάλλουν τον Άγι Βασίλη: Άγιο Βασίλης έρχεται Γεννάρης ξημερώνει — Άγιο Βασίλη, πόρκεσαι και πούθε να πηγαίνης; — Απ’ τη μάννα μ’ έρχομαι και στο σκολειό πηγαίνω.
Η πρώτη επίσκεψη
Η πρώτη επίσκεψη που γίνεται μετά την εκκλησία είναι αυτή των βαφτιστικών στα σπίτια των νονών. Έτσι, οι νουνοί αφού φιλοδωρήσουν τους βαπτιστικούς τους, αφού τους φορτώσουν με πολλούς ξηρούς καρπούς, τους αποστέλλουν με δώρα για τους σπιτικούς.
Οι καλικάντζαροι είναι εδώ
Οι Καλικάντζαροι, σύμφωνα με την λαϊκή φαντασία, βρίσκουν την ευκαιρία να αλωνίσουν τον κόσμο από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Φώτα, τότε δηλαδή που τα νερά είναι «αβάφτιστα». Η όψη τους τρομακτική, οι σκανδαλιές τους απερίγραπτες και ο μεγάλος φόβος τους η φωτιά γι αυτό και ποτέ δεν σβήνει στα τζάκια των Θρακιωτών.
Και στις περιοχές της Θράκης εμφανίζεται το έθιμο των μεταμφιέσεων, που φαίνεται πως έχει σχέση με τους καλικάντζαρους. Οι μεταμφιεσμένοι, που λέγονται Μωμόγεροι, Ρογκάτσια ή Ρογκατσάρια, φοράνε τομάρια ζώων (λύκων, τράγων κλπ) ή ντύνονται με στολές ανθρώπων οπλισμένων με σπαθιά. Γυρίζουν στο χωριό τους ή στα γειτονικά χωριά, τραγουδούν και μαζεύουν δώρα. Παλιότερα, που είχαν κόσμο πολύ τα χωριά, όταν συναντιόταν δύο παρέες, μάχονταν στα ψέμματα μεταξύ τους, ώσπου η μία ομάδα να νικήσει και η άλλη να δηλώσει υποταγή.
Το ποδαρικό μετράει
Πολλοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ακόμα και σήμερα για το ποιος θα κάνει ποδαρικό στο σπίτι τους. Έτσι από την παραμονή λένε σε κάποιο δικό τους άνθρωπο, που τον θεωρούν καλότυχο και γουρλή, να έρθει την Πρωτοχρονιά να τους κάνει ποδαρικό. Συνήθως κάποιο νεαρό αγόρι, ακόμη κι όταν δεν είναι συγγενής είναι κάποιος από τη γειτονιά. Μόλις μπει στο σπίτι τον βάζουν να πατήσει ένα σίδερο για να είναι όλοι σιδερένιοι και γεροί μέσα στο σπίτι κατά τη διάρκεια του νέου χρόνου. Η νοικοκυρά φιλεύει τον άνθρωπο που κάνει ποδαρικό για το καλό του χρόνου.
Κι ο καλός μας ο καιρός
Σύμφωνα με τους παλιούς αν ανήμερα την Πρωτοχρονιά έχει λιακάδα, η παράδοση λέει ότι ο καιρός θα είναι ο ίδιος σαράντα μέρες. Λένε: «Τ’ άλιασε η αρκούδα τα αρκουδάκια της, δε θα ’χουμε χειμώνα βαρύ». Αν όμως ο καιρός είναι άσχημος την Πρωτοχρονιά, σύμφωνα πάλι με την παράδοση, σαράντα μέρες θα έχουμε βαρυχειμωνιά.
{Πηγή δημοσίευσης: https://www.ert.gr/ }
