Κράτησε όμως μόλις 15 μέρες και αποτέλεσε απλώς μια μικρή “ανάσα” ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη βουλγαρική κατοχή, ίσως την πιο επώδυνη που βίωσαν οι ξανθιώτες τους τελευταίους αιώνες.
Μετά τη μακραίωνη οθωμανική περίοδο της Θράκης, στο πλαίσιο του Α’ Βαλκανικού Πολέμου και λιγό μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Έλληνες, την οποία διεκδικούσαν, οι βουλγαρικές δυνάμεις έφτασαν στη Θράκη το Νοέμβριο του 1912. Αρχικά οι χριστιανοί κάτοικοι της Ξάνθης αντιμετώπισαν τους -σύμμαχους- Βούλγαρος ως απελευθερωτικό στρατό. Πολύ γρήγορα όμως αντιλήφθηκαν τις προθέσεις τους και έτσι ξεκίνησε η Α΄Βουλγαρική κατοχή της Ξάνθης.
Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις κατέλαβαν για πρώτη φορά την Ξάνθη, 8 μήνες αργότερα στο πλαίσιο του Β Βαλκανικού Πολέμου, όμως η ελεύθερη περίοδος αποδείχτηκε ιδιαίτερα μικρή. Η Συνθήκη του Βουκουρεστίου, στις 28 Ιουλίου 1913, παραχώρησε την περιοχή στη Βουλγαρία και έτσι ξεκίνησε η δεύτερη περίοδος της βουλγαρικής κατοχής.
Παρόλα αυτά, ιστορικά, η 13η Ιουλίου 1913 καταγράφεται ως η ημερομηνία της πρώτης απελευθέρωσης της Ξάνθης από τον ελληνικό στρατό.
{Πηγή δημοσίευσης: https://xanthi2.gr/, 13/7/2021}
