Στον νότο του Νομού Ροδόπης τριγυρισμένη από μεγάλους ελαιώνες που φτάνουν έως τη θάλασσα βρίσκεται η Μαρώνεια, μια σπουδαία ιστορική κωμόπολη, χτισμένη στην περιοχή που υπήρχε η συνώνυμή της αρχαία πόλη, μια από τις ισχυρότερες πολιτείες του αρχαιοελληνικού κόσμου. Οι κεραμιδένιες στέγες των σπιτιών κατηφορίζουν από τους πρόποδες του βουνού Ισμαρος, έως τους πράσινους λόφους και το Θρακικό πέλαγος. Η Μαρώνεια παραμένει σήμερα ένα μεγάλο κεφαλοχώρι στο οποίο αξίζει να ανακαλύψετε τα σημάδια που μαρτυρούν τα χρόνια της ακμής. Τότε που οι Μαρωνίτες διέπρεπαν ως σπουδαίοι έμποροι και τραπεζίτες στα διάφορα κέντρα του Ελληνισμού, στην Οδησσό, στην Τεργέστη, στην Αλεξάνδρεια, στην Κωνσταντινούπολη και έστελναν πλούτο στη ιδιαίτερη πατρίδα τους. Αυτή η ακμή κράτησε έως τα τέλη της Τουρκοκρατίας.

Το χωριό θεωρείται ότι δημιουργήθηκε τον 16ο αιώνα, λίγο πιο βόρεια από εκεί όπου βρισκόταν η αρχαία, δοξασμένη Μαρώνεια, μακριά από τη θάλασσα και τους επίβουλους επιδρομείς των καιρών. Ανηφορίστε στα δρομάκια πάνω από την πλατεία με τον μεγάλο πλάτανο για να δείτε αρκετά εξαιρετικά δείγματα αστικής αρχιτεκτονικής (είναι ο μοναδικός κηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός της Θράκης!) από τα οποία ξεχωρίζουν τα αρχοντικά του Ταβανιώτη, του Χατζηαλέξη, του Πανδρευμένου, του Καράβα. Ωραίο δείγμα από τα λαμπερά χρόνια είναι το σχολείο του 1908, δωρεά των αδελφών Φατσέα, οι οποίοι ήταν εύποροι Μαρωνίτες που ζούσαν στην Αίγυπτο. Παρατηρήστε πως στο σχολείο -όπως και σε όλο το χωριό- χρησιμοποιήθηκε οικοδομικό υλικό από την αρχαία πόλη. Αξίζει να γνωρίζετε ότι τα μάρμαρα που εντοιχίστηκαν στο σχολείο προέρχονται από το θέατρο της αρχαίας Μαρώνειας!

ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ

Σύμφωνα με τον τοπικό μύθο, στο σπήλαιο της Μαρώνειας κατοικούσε ο κύκλωπας Πολύφημος. Εκεί έφτασε ο Οδυσσέας με τους συντρόφους του και κατάφερε να τον τυφλώσει, αφού πρώτα τον μέθυσε με το φημισμένο τοπικό κρασί. Το σπήλαιο θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά της Ελλάδας, σύμφωνα με το ζεύγος Πετροχείλου που το χαρτογράφησε. Η έκταση του φτάνει τα 10.000 τ.μ. Εκτός από σταλακτίτες και σταλαγμίτες, σχηματίζει μικρές λίμνες, αίθουσες και διαδρόμους και έχει σπάνια είδη πανίδας.