Κιάλια, τηλεσκόπια και αστείρευτη υπομονή, είναι τα εργαλεία που χρειάζονται για την παρατήρηση των πουλιών. Στη Βιστονίδα δεν θα χρειαστείτε κανένα από αυτά. Φοινικόπτερα (πιο γνωστά ως φλαμίνγκο), κορμοράνοι, ερωδιοί, χαλκόκοτες πετάνε μπροστά σας και στέκονται σε απόσταση αναπνοής -αρκεί τα βήματα σας να είναι αθόρυβα. Στη λίμνη έχουν καταγραφεί 307 είδη πουλιών. Μεταξύ αυτών και αρκετά σπάνια όπως ο αργυροπελεκάνος, η καστανόπαπια, ο ροδοπελεκάνος, ο αργυροτσικνιάς, ο χρυσαετός, ο σταυραετός και η αετογερακίνα. Η έκταση της είναι 42.400 στρέμματα και το μέγιστο βάθος της κυμαίνεται από 2, 5μ. έως 3,5μ. Τα νερά της είναι υφάλμυρα, καθώς από το βόρειο τμήμα της οι ποταμοί Κόσυνθος, Κομψάτος και Τραύος τη γεμίζουν με γλυκό νερό, ενώ στα νότια τρεις δίοδοι επιτρέπουν την είσοδο στο θαλασσινό νερό. Είναι ένας από τους 11 υγρότοπους Διεθνούς Σημασίας της Ελλάδας που προστατεύονται από τη Συνθήκη Ramsar, και περιοχή Ειδικής Προστασίας σύμφωνα με οδηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στα νερά της έχουν καταγραφεί συνολικά 61 είδη ψαριών, όμως αυτό που καλλιεργείται εντατικά είναι ο κέφαλος. Δυτικά του όρμου της Βιστονίδας εκτείνονται η λιμνοθάλασσες Λάφρη και Λαφρούδα: Είναι αβαθείς και λασπώδεις, με υφάλμυρο νερό λόγω της επαφής τους με τη θάλασσα.
Ο μύθος λέει πως η Βιστονίδα δημιουργήθηκε όταν ο βασιλιάς των Βιστόνων και γιος του Άρη, Διομήδης, ζήτησε σε γάμο την κόρη του βασιλιά της Κρήτης Μίνωα. Εκείνος του έθεσε έναν όρο: Θα την έπαιρνε αν κατάφερνε να την κατεβάσει στο παλάτι του χωρίς να πατήσει καθόλου σε στεριά. Το παλάτι του Διομήδη ήταν κτισμένο στην άκρη μίας πεδιάδας, η επιφάνεια της οποίας, όμως, ήταν χαμηλότερη από αυτήν της θάλασσα. Έτσι εκείνος γέμισε την πεδιάδα με θαλασσινό νερό και έτσι κατόρθωσε να φέρει την εκλεκτή της καρδιάς του στο παλάτι του. Ο Διομήδης τα κατάφερε, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τα τέσσερα θηλυκά, ανθρωποφάγα, άλογα του. Ο βασιλιάς Ευρυσθέας ζήτησε από τον Ηρακλή να του φέρει τα άλογα κι εκείνος μαζί με το φίλο του Άβδηρο κατάφερε να τα κλέψει. Τα πήγε στην παραλία και ανέθεσε στον Άβδηρο να τα φυλάει. Ωστόσο, όταν ο Διομήδης κατάλαβε τι έγινε μάζεψε τους Βίστονες και επιτέθηκε στον Ηρακλή και τους άνδρες του. Ο Ηρακλής σκότωσε τον Διομήδη, αλλά επιστρέφοντας βρήκε τον Άβδηρο κατασπαραγμένο από τα ανθρωποφάγα άλογα. Τότε λέγεται πως ίδρυσε τα Άβδηρα και στη συνέχεια μετέφερε τα άλογα στις Μυκήνες.
ΣΗΜΕΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ
Θα τα βρείτε κοντά στον Αλιευτικό Συνεταιρισμό. Σχεδόν αμέσως μετά την εκκλησία του Αγίου Νικολάου θα δείτε την πινακίδα που δείχνει την κατεύθυνση για τον συνεταιρισμό. Μπαίνετε στο χώρο του πάρκινγκ που υπάρχει μπροστά και ακολουθείτε τον μικρό δρόμο, δεξιά και παράλληλα με τον κεντρικό. Αμέσως περνάτε το γεφύρι και σταματάτε αριστερά, όπου βρίσκεται το πρώτο σημείο παρατήρησης.
Το δεύτερο θα το βρείτε στρίβοντας δεξιά μετά το γεφύρι και δεξιά στον πρώτο χωματόδρομο. Ύστερα από λίγα μέτρα θα φτάσετε σχεδόν απέναντι από τον Άγιο Νικόλαο και την Παντάνασσα. Στη μικρή λίμνη συχνάζουν κορμοράνοι, φλαμίνγκο, ερωδιοί και άλλα μικρότερα πουλιά. Για να βρείτε το τρίτο σημείο θα πρέπει να επιστρέψετε στον κεντρικό χωματόδρομο, να στρίψετε δεξιά και συνεχίζοντας ευθεία προς τον Αλιευτικό Συνεταιρισμό να πάτε αριστερά στον πρώτο χωματόδρομο που μπαίνει μέσα στη λιμνοθάλασσα. Στα παραπάνω σημεία αξίζει να έρθετε την περίοδο του χειμώνα. Το καλοκαίρι παρατήρηση πουλιών μπορεί να γίνει στο αλσύλλιο του Πόρτο Λάγους, στην παραλιακή ζώνη μεταξύ Λάγους και Αλυκών, καθώς και στο ανάχωμα που ξεκινά από τη Νέα Κεσσάνη και καταλήγει στις όχθες του ποταμού Κόσυνθου.
Ιnfo
Όσοι επισκέπτονται τη λίμνη μπορούν να περνάνε πρώτα από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης για να πληροφορηθούν πού θα πάνε για να δουν τα πουλιά, ανάλογα με την εποχή. Θα το βρείτε λίγο έξω από το Πόρτο Λάγος (τηλ. 25410 96646).